“Een laf krantje”

Vlak voor de jaarlijkse Hannie schaftherdenking schreef Roel Walraven een kritische brief aan de Nationale Hannie Schaft Stichting. “Een laf krantje.” Roel Walraven was na de oorlog bestuurslid van het ANJV, het Algemeen Nederlands Jeugd Verbond. Daarnaast was hij voor de CPN wethouder van Amsterdam en jarenlang gemeenteraadslid. Het ANJV werd in 1945 door verzetsjongeren opgericht en nam in 1947 het initiatief voor de jaarlijkse Hannie Schaftherdenking op de erebegraafplaats. Walraven was medeorganisator van de Lees meer…

Door Palvu, geleden

Jan Zeeuw (1911–1944)

Jan Zeeuw werkte bij papierfabriek Van Gelder in Velsen-Noord. Hij maakte samen met onder andere Jan Brasser, Daan Stapper en Maarten Brüning deel uit van de lokale ‘Mil-groep’, de sabotagegroep van de CPN. Jan was onder meer betrokken bij de brandstichting op het gemeentehuis van Velsen op Sinterklaasavond 1942. Door het vernietigen van het bevolkingsregister wilde de groep de gedwongen ontruiming van Velsen verhinderen. Ook pleegde de groep sabotage op Duitse legervoorraden op rangeerterreinen in Lees meer…

Door Palvu, geleden

Johan Vooren (1912–1945)

De Haarlemse huisschilder Johan Vooren was, net als zijn broer Piet, een van de leidende ondergrondse communisten in Haarlem. Voor de oorlog was Johan lid van het hoofdbestuur van de Nederlandse Jeugd Federatie (NJF) en de Haarlemse jeugdvereniging “Tempo”, opvolgers van de Communistische Jeugdbond (CJB). Op 4 december 1942 werd Johan gearresteerd. Hij zit tot de ontruiming op 6 september 1944 in kamp Vught en komt daarna terecht in Sachsenhausen, Duitsland. Op 16 oktober kwam Lees meer…

Door Palvu, geleden

Levie Peper (1883–1942)

Levie Peper werd in 1919 als eerste communist verkozen in gemeenteraad van Haarlem. Dit bleef hij tot aan de Duitse bezetting in 1940. Levie was van beroep bakker/broodbezorger. Naast zijn werk was hij bestuurslid van de Haarlemse woningstichting “Vooruitgang” en vertrouwensman van de Haarlemse afdeling van de bakkersvakbond. Levie leerde zijn vrouw Fokje kennen tijdens een bijeenkomst van de grote voorman van de Nederlandse arbeidersbeweging, Ferdinand Domela Nieuwenhuis. In 1913 trouwden zij. In 1916 zegde Lees meer…

Door Palvu, geleden

Hannie Schaft (1920–1945)

Een eeuw geleden, op 16 september 1920, werd Hannie Schaft geboren. Ze groeide op in een sociaaldemocratisch gezin. Haar vader was onderwijzer. Al in haar schooltijd ontwikkelde zij de grondslag voor haar latere revolutionaire levenshouding. Op school schreef Hannie een opstel, ‘Mensen uit onze dagen, die ik bewonder’, waarin zij onder andere haar bewondering uitte voor de antifascistische vrijwilligers in de Spaanse Burgeroorlog: “Grote bewondering heb ik voor de leden van de Internationale Brigade. Zij Lees meer…

Door Palvu, geleden

Adriaan van Woensel (1895–1945)

Adriaan van Woensel werd in 1931 als eerste communist verkozen in de gemeenteraad van Velsen. “Met dit steunpunt in de raad, zal de strijd onder de visschers, aan het hoogovenbedrijf, aan de papierfabriek tegen het ondernemersoffensief met kracht worden voortgezet.” Het raadswerk werd door burgemeester Rambonnet tegengewerkt door Adriaan als werkloze arbeider naar de werkverschaffing in Twente te sturen. Zijn raadszetel werd in 1935 overgenomen door Simon Warmenhoven en in 1939 door Piet Weij. Alle Lees meer…

Door Palvu, geleden

Jan van der Zwaag (1905–1944)

De IJmuidense glazenwasser Jan van der Zwaag was vanaf het najaar 1940 instructeur voor de illegale CPN-groepen in Velsen. Hij leidde illegale vergaderingen, organiseerde sabotage in de bedrijven, zamelde geld in voor hulp aan onderduikers en de verspreiding van illegale kranten. De partijleiding onderkende zijn kwaliteiten en stationeerde hem vanaf januari 1943 in Haarlem. Hij werd de verbindingsman tussen de landelijke leiding en het district Kennemerland. Op 17 mei 1943 werd Jan verraden en bij Lees meer…

Door Palvu, geleden

Rinus Hoebeke (1905–1945)

Rinus Hoebeke was aardappelboer in Haarlem en lid van de CPN. Hij had een belangrijk aandeel in de Februaristaking 1941 in de provinciehoofdstad. Ook onderhield hij contacten met de aan de kust gelegerde Sovjet-Georgische krijgsgevangen soldaten, van wie hij wapens en munitie kreeg voor het verzet. Over zijn aandeel in de Februaristaking ‘41 schreef de Haarlemse medestrijdster Truus Menger-Oversteegen, toen 17 jaar oud: Rinus Hoebeke, de aardappelman, groot en sterk, zette een kist piepers op Lees meer…

Door Palvu, geleden

Het andere leven. Gesprekken met burgers uit de DDR

In Das andere Leben (Het andere leven) geven elf geïnterviewden vanuit hun levenservaringen een inkijk in de samenleving van de DDR. Polytechnisch onderwijs, gezondheidszorg, medezeggenschap, arbeidsbrigade en Koude Oorlog – het alledaagse leven en de geschiedenis van de DDR gezien vanuit een nieuw licht, tegenover de meestal eenzijdige, vaak negatieve voorstelling. De geschiedenis van de eerste, socialistische Duitse staat zit vol ervaringen die ook antwoorden kunnen geven op de sociale en economische problemen van het heden.

(meer…)
Door Palvu, geleden

Nico van Nieuwkoop (1912–1943)

De IJmuidense Hoogovenarbeider Nico van Nieuwkoop deed zich tijdens de Duitse bezetting kennen als een voorvechter van de arbeiders op het bedrijf. Als afgevaardigde in de bedrijfskern verdedigde hij hun belangen en hij was de erkende leider in talloze korte stakingen. Hij had een vooraanstaande rol in de Februaristaking 1941 en de April-meistaking 1943 bij Hoogovens. Vooral bij de April-meistaking 1943 was hij baanbreker en riep op het werk neer te leggen. Onder zijn leiding Lees meer…

Door Palvu, geleden

Jaap Boekman (1912–1943)

Een reis door de Sovjet-Unie in 1932 overtuigde Jaap Boekman van het communisme. Hij besloot zijn studie in Delft af te breken en zich volledig te wijden aan de revolutionaire beweging. In 1939 vestigde Boekman zich met zijn gezin in Haarlem. Na de Duitse inval kreeg hij daar de leiding over een illegale CPN-groep. Hij gaf scholing en zamelde geld in voor het solidariteitsfonds voor hulp aan onderduikers. Ook was hij betrokken bij de verspreiding Lees meer…

Door Palvu, geleden

Hugo van Langen: ‘Het doel was de strijd voor een rechtvaardige samenleving, het socialisme’

Op woensdag 27 februari werd in de Bibliotheek IJmuiden het boekje Arbeidersverzet tijdens de Duitse bezetting. Herinneringen en overdenkingen van oud-verzetsman Hugo van Langen (Rotterdam, 1923) gepresenteerd. Hugo maakte deel uit van het communistisch verzet in Rotterdam en Haarlem. Als rode draad door zijn teksten loopt de erkenning voor de rol van arbeiders in het verzet. Wij publiceren zijn toespraak zoals gegeven op de boekpresentatie. Na Hugo sprak Levin Zühlke-van Hulzen (1992).

(meer…)
Door Palvu, geleden